Z przyjemnością informujemy o przyznanej przez Urząd Patentowy RP ochronie na wynalazek pt. „Urządzenie do zastosowania jako łożysko lub prowadnica liniowa oraz sposób jego wykonania” (Pat.246280). Jego twórcami są: mgr inż. Piotr Jenczyk oraz dr hab. inż. Dariusz Jarząbek, prof. IPPT PAN.
Nowoczesna metoda wytwarzania prowadnic i siłomierzy
Współczesna inżynieria precyzyjna poszukuje coraz bardziej zaawansowanych rozwiązań, które pozwalają tworzyć trwałe i precyzyjne mechanizmy w możliwie kompaktowej i zoptymalizowanej formie. Jednym z takich rozwiązań jest opatentowany w Polsce wynalazek dotyczący nowoczesnych łożysk, prowadnic liniowych oraz siłomierzy – czyli urządzeń wykorzystywanych do mierzenia sił lub umożliwiających precyzyjne ruchy liniowe.
Autorzy wynalazku zaprojektowali specjalne urządzenie wykorzystujące unikalną geometrię sprężyn oraz nowoczesny sposób ich wytwarzania. Urządzenie składa się z dwóch podstaw, ruchomego uchwytu oraz sprężyn, które zapewniają liniowe przemieszczenie uchwytu. Przemieszczenie to jest mierzone przez precyzyjny czujnik pojemnościowy.
Innowacyjność rozwiązania polega nie tylko na geometrii sprężyn, ale również na metodzie ich wytwarzania. Zamiast klasycznego frezowania czy cięcia, sprężyny są tworzone przez proces elektroosadzania – technikę, w której materiał (np. nikiel, kobalt, złoto) jest nanoszony na specjalnie przygotowane podłoże przewodzące. Następnie podłoże to jest usuwane, a pozostaje wyłącznie gotowy element o precyzyjnych wymiarach i bardzo złożonej geometrii. Takie podejście pozwala na tworzenie części o wymiarach mniejszych, niż pozwalają na to tradycyjne metody ubytkowe.
Zaletą tej technologii jest możliwość dopasowania kształtu, wielkości i materiału sprężyn do konkretnego zastosowania, co znacząco zwiększa uniwersalność i parametry wytrzymałościowe urządzenia. Ponadto, wynalazek pozwala na tworzenie urządzeń bez użycia elementów złącznych, co zmniejsza ryzyko awarii i zużycia.
Zastosowania takiego rozwiązania są szerokie – od mikromechaniki, przez automatykę przemysłową, po precyzyjne pomiary w laboratoriach. To przykład nowoczesnego podejścia do konstrukcji mechanicznej, w której łączą się inżynieria materiałowa, mikroprodukcja i zaawansowana mechanika.
Wynalazek został opatentowany przez Instytut Podstawowych Problemów Techniki PAN i wpisuje się w globalny trend miniaturyzacji oraz zwiększania precyzji i niezawodności komponentów technicznych.